Als het ware toevallig een vrouw, Elisabeth

Details van dit toneelstuk

We zijn in het Engeland van het einde van de zestiende eeuw. Engeland was toen nog helemaal niet de machtige staat die het enige tijd later, en dat gedurende eeuwen, wel geweest is. Integendeel, het sluimert intern van de complotten, de machtsstrijden en de koningsdrama's terwijl het internationaal een economische, militaire en politieke positie probeert af te dwingen tegen de machtsblokken Frankrijk, het Keizerrijk en de (opnieuw één enkele) paus. In deze slangenkuil gedijt Elisabeth I, de koningin-maagd, uitzonderlijk wel dankzij haar intelligentie, kennis en feilloze intuïtie voor overleving. Elisabeth is de dochter van Hendrik VIII en diens tweede vrouw Anna Boleyn, Daardoor is ze in de ogen van de katholieken een bastaard, de troon onwaardig. Ze ijveren ervoor om Elisabeths nicht, Mary Stuart, koningin van Schotland, op de troon te krijgen. Op bevel van Elisabeth wordt Mary Stuart uiteindelijk onthoofd, na een lange opsluiting in de Tower. Al deze historische gebeurtenissen gebruikt Fo in zijn stuk, maar dan heel erg uitvergroot. Hetgeen een ongelooflijk grappig toneelstuk oplevert, waarin Fo zijn kritiek op al wat macht heeft en zijn voorkeur voor het volk kan illustreren. Onze Elisabeth is, gezien de omstandigheden wellicht terecht, enigszins paranoïde. Alleen, haar achterdocht richt zich niet op de echte auteurs van de samenzweringen, maar wel op een nieuw opkomende schrijvertje, ene William Shakespeare, die stukken schrijft van bedenkelijk allooi, waarin duidelijk met opruiende taal verwezen wordt naar haar. Neem nu diens Hamlet, die geest, da's toch duidelijk Mary Stuart die komt spoken? En die verhalen over Hendrik IV en Richard II, dat zijn toch duidelijke toespelingen op haar leven? Dat is echter niet haar enige aberratie. Hoewel Elisabeth volkomen in de tijdsgeest een echte "Renaissance Prins" is, in de ware betekenis van Machiavelli, is ze daarom niet minder een vrouw, en dan nog wel een heel erg warmbloedige vrouw, de koningin-maagd. Ze is stapelverliefd op de Graaf van Essex, waarvan ze niet ziet dat ook hij tegen haar complotteert. Voor hem probeert Elisabeth zich op haar mooist te tonen, daarbij geholpen door haar kamenierster en een volksvrouw, half natuurgenezeres, half intrigante. Het resultaat levert een dolkomisch kostuumstuk op, waarin Marta, de kamermeid, een op seks beluste, vuilbekkende Elisabeth op het goede pad probeert te houden, daarin bijgestaan (euh, bijgestaan?) door Damejeanne, een volksgenezeres, die er het hare uithaalt. Dit alles is ruim doorspekt met geheime diensten, sluipmoordenaars, lijfwachten, complotteurs en jonge bedbevolkers. Cop. Dijlezonen-Leuven.